تاثیر خرابی دینام بر باطری خودرو و علت باد کردن باتری ماشین
تاثیر خرابی دینام بر باطری خودرو و علت باد کردن باتری ماشین را در ادامه بررسی می‌کنیم. دینام و باتری دو جزء حیاتی در سیستم الکتریکی خودرو هستند که در کنار هم برای تامین برق مورد نیاز خودرو کار می‌کنند. خرابی هر یک از این اجزا می‌تواند منجر به مشکلات جدی و هزینه‌های گزاف شود. در این مقاله، به بررسی تاثیر خرابی دینام بر باتری و علت باد کردن باتری می‌پردازیم.
نقش دینام در سیستم الکتریکی خودرو
دینام با تبدیل انرژی مکانیکی موتور به انرژی الکتریکی، برق مورد نیاز باتری و سایر اجزای الکتریکی خودرو را تامین می‌کند. هنگامی که موتور روشن است، دینام می‌چرخد و جریان الکتریکی با ولتاژ تقریباً 14 ولت تولید می‌کند. این جریان به باتری منتقل می‌شود و آن را شارژ می‌کند. باتری نیز این برق را ذخیره می‌کند تا در زمان خاموش بودن موتور، برای روشن کردن خودرو، راه اندازی سیستم‌های الکتریکی و تامین برق سایر اجزا مورد استفاده قرار گیرد. همچنین می‌توانید جهت مشاهده انواع باتری و خرید باطری خودرو به بخش مربوط به آن در فروشگاه باطری استور مراجعه کنید.
اگر دینام خراب شود، دیگر قادر به تولید برق و شارژ باتری نخواهد بود. در این صورت، باتری به تدریج تخلیه می‌شود و در نهایت، توانایی خود را برای روشن کردن خودرو و تامین برق سایر اجزا از دست می‌دهد. علائم زیر نشان دهنده خرابی دینام هستند:
- مشکل در روشن شدن خودرو: اگر باتری به طور کامل تخلیه شده باشد، خودرو روشن نمی‌شود.
- کاهش نور چراغ‌ها: اگر دینام به درستی کار نکند، نور چراغ‌ها کم‌نور و ضعیف خواهد بود.
- صدای جیرجیر از تسمه دینام: اگر تسمه دینام فرسوده یا شل شده باشد، هنگام روشن بودن خودرو صدای جیرجیر از آن به گوش می‌رسد.
- بوی سوختگی: اگر دینام بیش از حد گرم شود، ممکن است بوی سوختگی به مشام برسد.
علت باد کردن باتری
باد کردن باتری می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، اما یکی از شایع‌ترین علل آن، خرابی دینام است. هنگامی که دینام خراب می‌شود، دیگر قادر به تنظیم ولتاژ خروجی خود نیست. در این صورت، ولتاژ ممکن است به طور غیرطبیعی افزایش یابد و به باتری آسیب برساند. این افزایش ولتاژ می‌تواند باعث جوشیدن اسید داخل باتری و در نتیجه باد کردن آن شود. عوامل دیگری که می‌توانند باعث باد کردن باتری شوند عبارتند از: همچنین جهت مشاهده انواع و خرید و فروش باطری استوک و اطلاع از شرایط آن به بخش مربوطه مراجعه کنید.
- شارژ بیش از حد باتری: اگر باتری بیش از حد شارژ شود، ممکن است باد کند.
- استفاده از شارژر نامناسب: استفاده از شارژر نامناسب با ولتاژ یا جریان بیش از حد می‌تواند به باتری آسیب برساند و باعث باد کردن آن شود.
- خرابی سلول‌های باتری: اگر سلول‌های داخل باتری خراب شوند، ممکن است باد کنند.
1. حرارت:
دما و تولید گاز در باطری خودرو به صورت مستقیم با یکدیگر مرتبط هستند. اگر دمای داخل موتور به دلیل خرابی سیستم خنک کننده یا عوامل دیگر بالاتر از حد استاندارد باشد و سوپاپ خروجی گاز باطری قادر به تخلیه گاز نباشد، ممکن است در زمان کوتاهی فشار در باطری افزایش یابد و گاز تولید شود و باطری باد کند.
- کارکرد طولانی مدت دینام در ترافیک سنگین یا هوای گرم: در این شرایط، دینام به طور مداوم تحت فشار است و گرمای زیادی تولید می‌کند.
- خرابی فن دینام: فن دینام وظیفه‌ی خنک کردن دینام را بر عهده دارد. اگر فن دینام خراب باشد، دینام بیش از حد گرم می‌شود.
- کثیف شدن پره‌های فن دینام: اگر پره‌های فن دینام کثیف باشند، جریان هوا به درستی از داخل دینام عبور نمی‌کند و دینام گرم می‌شود.
- استفاده از تسمه دینام نامناسب: اگر تسمه دینام شل یا فرسوده باشد، ممکن است دینام به درستی بچرخد و گرم شود.
حرارت بالا یکی از دشمنان اصلی دینام است. اگر دینام بیش از حد گرم شود، می‌تواند به اجزای داخلی آن مانند بلبرینگ‌ها، سیم پیچ‌ها و عایق‌ها آسیب برساند.
2. وارد شدن ولتاژ بیش از حد استاندارد:
میزان ولتاژ باتری خودرو ۱۲.۶ ولت است. استاندارد شارژر باتری بین ۱۳ تا ۱۴.۵ ولت می‌باشد. اگر دینام خودرو، که ولتاژ خروجی آن ۱۵ ولت است، باتری را شارژ کند، این موضوع مضر است. زیرا باتری قادر به جذب این ولتاژ بیشتر نیست و باعث تبخیر سریع محلول داخل باتری می‌شود. این موضوع منجر به تولید گاز داخل باتری می‌شود که باعث باد شدن باتری می‌شود. بنابراین، استفاده از شارژر با ولتاژ بالاتر از حد استاندارد، به سلامت باتری ضربه می‌زند و باعث خرابی آن می‌شود. وارد شدن ولتاژ بیش از حد استاندارد به دینام می‌تواند به اجزای داخلی آن مانند سیم پیچ‌ها، دیودها و رگولاتور ولتاژ آسیب برساند.
- خرابی باتری: اگر باتری خراب باشد، ممکن است ولتاژ آن به طور ناگهانی افزایش یابد و به دینام آسیب برساند.
- خرابی سیستم شارژ: اگر سیستم شارژ خودرو خراب باشد، ممکن است ولتاژ بیش از حد استاندارد به دینام وارد شود.
- اتصال کوتاه در سیستم برق خودرو: اتصال کوتاه در سیستم برق خودرو می‌تواند باعث ایجاد جریان ناگهانی و شدید در دینام شود و به آن آسیب برساند.
3. اتصال کوتاه:
به معنای دیگر، وجود یک اتصال غیر استاندارد بین جریان مثبت و جریان منفی باتری، بدون وجود فیوز یا دستگاهی که این جریان را کنترل کند، مضر و خطرناک است. این نوع اتصال می‌تواند منجر به سوختگی و ابشدگی در محل اتصال شود و در نهایت باعث افزایش جریان باتری و تولید گاز شود. به همین دلیل، باتری خودرو باد می‌شود و در نهایت صفحات داخلی آن قطع می‌شود. بنابراین، حفظ یک اتصال استاندارد و مناسب بین جریان‌های مثبت و منفی باتری از اهمیت بسزایی برخوردار است تا از خرابی و آسیب به باتری جلوگیری شود. اتصال کوتاه در سیستم برق خودرو می‌تواند باعث ایجاد جریان ناگهانی و شدید در دینام شود و به آن آسیب برساند.
- خرابی عایق سیم‌ها: اگر عایق سیم‌ها خراب باشد، ممکن است دو رشته سیم به هم برخورد کنند و اتصال کوتاه ایجاد شود.
- استفاده از قطعات غیراصلی: استفاده از قطعات غیراصلی در سیستم برق خودرو می‌تواند باعث ایجاد اتصال کوتاه شود.
- نفوذ آب یا رطوبت به سیستم برق خودرو: نفوذ آب یا رطوبت به سیستم برق خودرو می‌تواند باعث ایجاد اتصال کوتاه شود.
4. قطعی باتری:
اگر خودرو شما استارت نمی‌خورد، اگر چراغ‌های خودرو شما کم نور هستند، اگر سیستم‌های الکتریکی خودرو شما کار نمی‌کنند ممکن است باتری آن قطع شده باشد. قطعی باتری می‌تواند باعث ایجاد نوسان در ولتاژ ورودی به دینام شود و به آن آسیب برساند.
- اتمام عمر باتری: عمر مفید باتری‌ها حدود 4 تا 5 سال است. اگر باتری خودرو شما قدیمی باشد، ممکن است ناگهان از کار بیفتد.
- خرابی پایانه‌های باتری: اگر پایانه‌های باتری خراب یا کثیف باشند، ممکن است اتصال باتری به دینام قطع شود.
- استفاده از باتری نامناسب: اگر از باتری نامناسب برای خودرو خود استفاده کنید، ممکن است باتری زودتر از موعد خراب شود.
اجزای مختلف دینام:
دینام که به آن ژنراتور یا آلترناتور نیز گفته می‌شود، یکی از قطعات مهم سیستم برق خودرو است که وظیفه‌ی تبدیل انرژی مکانیکی موتور به انرژی الکتریکی را بر عهده دارد. این انرژی الکتریکی برای روشن کردن خودرو، راه اندازی سیستم‌های الکتریکی و روشنایی و شارژ باتری استفاده می‌شود.
دینام از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هر کدام وظیفه‌ای خاص دارند. این اجزا عبارتند از:
- آرماتور: آرماتور دینام یک هسته فلزی است که سیم‌های پیچیده شده به دور آن قرار دارند. این سیم‌ها در میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط روتور می‌چرخند و در آنها جریان الکتریکی القا می‌شود.
- بلبرینگ: بلبرینگ‌ها وظیفه‌ی چرخاندن روان آرماتور و روتور را بر عهده دارند. بلبرینگ‌ها باید به طور مرتب گریس کاری شوند تا از اصطکاک و فرسایش آنها جلوگیری شود.
- قطعات استاتیک: قطعات استاتیک دینام شامل سیم پیچ میدان، یکسو کننده و رگولاتور ولتاژ هستند.
- پوسته: پوسته دینام از جنس آلومینیوم یا چدن است و وظیفه‌ی محافظت از اجزای داخلی دینام در برابر عوامل محیطی مانند گرد و غبار، رطوبت و ضربه را بر عهده دارد. پوسته دینام دارای بالچه‌هایی است که به خنک شدن دینام کمک می‌کنند.
- روتور: روتور دینام یک آهنربای الکتریکی است که توسط سیم پیچ و جریان الکتریکی از باتری تغذیه می‌شود. روتور با سرعت بالایی می‌چرخد و در آرماتور میدان مغناطیسی القا می‌کند.
- دیودها: دیودها وظیفه‌ی یکسو کردن جریان الکتریکی تولید شده توسط آرماتور را بر عهده دارند. جریان الکتریکی تولید شده توسط آرماتور متناوب (AC) است، در حالی که برای استفاده در سیستم‌های الکتریکی خودرو به جریان مستقیم (DC) نیاز است.
برای جلوگیری از خرابی دینام، باید به نکات زیر توجه کنید:
- دینام خودرو خود را به طور مرتب چک کنید: یک مکانیک ماهر می‌تواند دینام خودرو شما را بررسی کند و در صورت نیاز آن را تعمیر یا تعویض کند.
- از باتری مناسب برای خودرو خود استفاده کنید: از باتری با آمپر مناسب و متناسب با نوع خودرو خود استفاده کنید.
- پایانه‌های باتری را تمیز نگه دارید: پایانه‌های باتری را به طور مرتب تمیز کنید تا از خوردگی و رسوب آنها جلوگیری شود.
- تسمه دینام را بررسی کنید: تسمه دینام را به طور مرتب بررسی کنید و در صورت نیاز آن را تعویض کنید.
- از سیستم برق خودرو خود به درستی استفاده کنید: از اضافه بار سیستم برق خودرو خود خودداری کنید و از قطعات برقی غیراصلی استفاده نکنید.